21 jan2019
Evropska nedelja prevencije raka grlića materice (21. januar –27. januar 2019. godine)
Povodom Evropske nedelje prevencije raka grlića materice, prenosimo informaciju Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut"
„Rano
otkrivanje može sprečiti rak grlića materice”
Evropska
nedelja prevencije raka grlića materice obeležava se od 21. januara do 27.
januara 2019. godine u cilju podizanja svesti
žena o raku grlića materice i značaju preventivnih pregleda. Osnovna
poruka je da je ova maligna bolest preventabilna i zato je ove godine slogan
kampanje „Rano otkrivanje može sprečiti rak grlića materice”.
Prema
najnovijim procenama Međunarodne agencije za istraživanje raka (IARC) za 2018.
godinu, iako se Srbija i dalje nalazi u grupi zemalja sa najvišim stopama
obolevanja i umiranja u Evropi, beleže se određena pomeranja. Kada je reč o
obolevanju od raka grlića materice, Srbija se, posle Letonije, Bosne i
Hercegovine, Estonije i Moldavije nalazi na petom mestu u Evropi, a prethodno
je bila na četvrtom. Takođe, naša zemlja se i po umiranju od ove vrste raka kod
žena, prema poslednjim procenama, nalazi na petom mestu u Evropi, posle
Rumunije, Moldavije, Bugarske i Litvanije, dok je prethodno bila na trećem
mestu u Evropi.
Prema
podacima Registra za rak Instituta za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan
Jovanović Batut” svake godine se u proseku registruje više od 1000 novoobolelih
žena od raka grlića materice, dok u proseku više od 400 žena izgubi život od
ove vrste raka, za koju se sa sigurnošću zna da pripada grupi najpreventabilnijih.
Tokom
2015. godine u našoj zemlji registrovano je 1095 novoobolelih žena od raka
grlića materice i standardizovana stopa incidencije je iznosila 23,6 na 100.000
žena. Tokom iste godine, 424 žene su umrle od ove vrste raka i standardizovana
stopa mortaliteta je iznosila 7,3 na 100.000 žena.
Kada
govorimo o obolevanju, najviše
standardizovane stope incidencije
od raka grlića materice registrovane su u
Zaječarskom, Borskom, Srednjebanatskom i Zapadno-bačkom, okrugu, a najniže u
Zlatiborskom, Rasinskom, Raškom i Severnobanatskom okrugu. U slučaju umiranja,
više standardizovane stope mortaliteta od prosečne u Republici Srbiji su
registrovane u Severnobanatskom, Braničevskom, Zaječarskom i Topličkom okrugu,
a najniže u Pirotskom, Zlatiborskom, Raškom i Podunavskom okrugu .
Republika
Srbija je 2012. godine započela postepeno uvođenje organizovanog skrining
programa za rano otkrivanje raka grlića materice, koji je dostupan ženama
uzrasta od 25 do 64 godine. Krajem 2018. godine završen je drugi trogodišnji
ciklus sprovođenja organizovanog programa skrininga raka grlića koji se sprovodi u 17 domova zdravlja na teritoriji
18 opština Republike Srbije. Prema podacima iz oba ciklusa iz opština koje su
uključene u organizovani skrining raka grlića materice, zaključno sa 2018.
godinom, na pregled je pozvano prosečno oko 54,5% žena ciljne populacije, dok
se na poziv na organizovani skrining test odazvalo oko 60% pozvanih žena po
ciklusu. Urađeno je ukupno 411.248
Papanikolau testova (PAP test). Od svih
pregledanih žena, 25.724 žene (6,3%) su imale pozitivan nalaz PAP testa.
Biopsija sa patohistološkim pregledom je urađena kod oko 5.785 žena, dok je kod
173 žene patohistološkim nalazom potvrđen rak grlića materice.
Institut
za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut” sa mrežom instituta i
zavoda za javno zdravlje organizovaće širom Srbije tokom Evropske nedelje
prevencije raka grlića materice brojne aktivnosti u cilju podizanja svesti žena o raku grlića materice i značaju
preventivnih pregleda.
U Beogradu
će, u znak podrške kampanji tokom Evropske nedelje prevencije raka grlića
materice, zelenom bojom biti osvetljena kupola Narodne skupštine Republike
Srbije, palata Albanija, most na Adi.
